Multi Dimensionaal Sturen

Sturingsadvies heeft het concept van Multidimensionaal sturen ontwikkeld dat de sturing van een organisatie langs 5 samenhangende dimensies beschrijft. Rond dit concept is ook een luisterboek ‘Het besturen van de betekenisvolle organisatie’ gemaakt dat is op te vragen of te beluisteren is bij de boeken en artikelen.

‘De bedoeling’, de bijdrage die de organisatie levert aan het grotere geheel moet duidelijk lijn. Vanuit de intentie een ‘betekenisvolle organisatie’ te willen zijn wordt op dat niveau ook duidelijk gemaakt waar de (hoogste leiding van de) organisatie voor staat. Een verhaal dat niet alleen rationeel-analytisch is, maar ook inspireert en aan de emotie appelleert. Met diverse belanghebbenden, zoals de politiek, afnemers en ketenpartners wordt gemonitord wat de impact is en om welke bijsturing dan vraagt. Dat heet ‘Sturen op de bedoeling’ of ook wel ‘sturing op effecten’.

In continue dialoog met de belanghebbenden stemt de organisatie de eigen prestaties af op ‘de bedoeling’. Dat heet ‘sturing op relaties’, waarbij gelijkwaardigheid en wederkerigheid belangrijke uitgangspunten zijn. Die dialoog kan op inhoud zijn, maar zeker ook gaan over de kwaliteit van de relatie.

Een organisatie levert prestaties in lijn met ‘de bedoeling’ en afgestemd met belanghebbenden. De mate waarin deze prestaties (kwalitatief goed) worden geleverd, risico’s worden beheerst, en de daarvoor benodigd middelen efficiënt en effectief worden besteed wordt o.a. met prestatie-indicatoren (in dashboards) gemonitord in een goed draaiende plan-do-check-act cyclus. Dat heet ‘Sturing op hard controls’.

‘Sturing op soft controls’ betekent het monitoren van belangrijke zaken zijn die minder goed tastbaar zijn, maar die toch cruciaal zijn voor het succes van een organisatie. Dan gaat het vaak om zaken als ‘houding & gedrag, vertrouwen, cultuur, waarden, et cetera’. De 35 aspecten uit het HPO-raamwerk zijn grotendeels te beschouwen als soft controls. Er bestaat een HPO-diagnose om te kunnen monitoren hoe de organisatie ervoor staat op deze aspecten.

Het ontwikkelen en continu verbeteren van een samenhangende operationele model heet ‘sturen op organisatie-inrichting’. Een goed operationeel model is een samenhangend ontwerp dat vragen beantwoord als ‘Welke producten/diensten worden aan wie geleverd, via welke kanalen, via welke processen, ondersteund met welke systemen en uitgevoerd door welke mensen met welke kennis en vaardigheden (verdeeld over organisatieonderdelen in een organogram) die werken vanuit bepaalde locaties.’ Voortgangsrapportages over mijlpalen, budget en kwaliteit worden vaak gebruikt om dit te monitoren.